Focaccia (vokatsja) en schiacciata (skiasjata)

Ooit, nog voordat er kinderen waren, zijn wij op vakantie geweest naar Italië. Alhoewel we een heleboel tegenvallers hebben gehad daar, lijkt het op de foto's alsof we het reuze naar ons zin hebben gehad. We hebben we ook wel wat herinneringen aan het eten daar, maar eerlijk gezegd ook wel hele slechte herinneringen. In een vaag Italiaans restaurant werden we bediend door een vent die zo uit een maffiafilm had kunnen lopen. Zijn haar strak achterover gekamd, een net iets te dikke auto voor de deur en een serveerster die blijkbaar zijn opgedirkte vriendin moest zijn. Na een overheerlijke bruschetta met verse tomaat en basilicum werden we verrast met wat hij een echte delicatesse noemde. We prikte voorzichtig in een wit flinterdun gesneden plak van iets wat het hele bord bedekte. Zou het iets van inktvis zijn, vroegen wij ons af, zo naief als we waren. Nee, nee, riep de man, "Larrrrrrdo!". Volgens alle artikelen die ik erover heb gelezen, wordt het echt beschouwd als een delicatesse. Het is gewoonweg een stuk vet wat dan nog op één of andere manier gekruid wordt. Maar zelfs mijn vader, die echt niet vies is van een beetje vet, vond het een onprettige ervaring.

Gelukkig hebben we bij een heel lokaal pizzatentje ontdekt dat er ook zo iets bestaat als schiacciata (spreek uit skia-sjata). Het is simpelweg een broodje (voor het recept van de schiacciata de allerlaatste tip onderaan dit recept) van platgedrukt pizzadeeg, bestrooid met wat zeezout. Iets lekkerders bestaat er bijna niet!  Focaccia (spreek uit vo-kat-sja) is nagenoeg hetzelfde, alleen rijst dit brood wat langer en wordt het vaak belegd met kruiden en tomaat. Mocht je niet vaak werken met gist en brooddeeg, dan is dit een goede manier om het eens uit te proberen. De vorm is namelijk minder belangrijk en het resultaat altijd een succes. Ook perfect om weg te geven!

Focaccia

voor 1 brood, voor circa 4 personen

voor bij de soep, om te beleggen of om zo te eten

- 350 g bloem
- 200 ml handwarm water
- 5 g gist (gedroogd)
- 1/2 tl zout
- 1 el olijfolie

Voor erop:
- grof zeezout
- in plakjes gesneden rijpe tomaten
- fijngehakte verse rozemarijn (of gebruik als alternatief oregano of tijm evt gedroogd)
- olijfolie

Doe de gist bij het water. Doe de bloem in de kom. Meng hierdoor de zout. Druk met een houten lepel steeds de bloem naar buiten tegen de wanden, zodat er in het midden een soort van krater ontstaat. Giet in deze krater het water en de olijfolie. Meng met de houten lepel of met je handen steeds beetjes van het bloem door het slootje in het midden. Ga net zo lang door tot het lijkt alsof het enigzins aan elkaar blijft hangen.
Bestuif je werkblad met bloem en kiep de boel op je werkblad. Kneed het deeg nu zo'n 40 tot 50 keer door (maak lange bewegingen van je af en zet druk met de muis van je hand). Maak er een bal van.

Maak de kom schoon en strijk de zijkanten licht in met olie. Doe de bal in de kom en dek de kom af met ingeolied plasticfolie. Zet de kom op een warme plek (denk aan de verwarming of dicht bij de oven) of in een oven met rijsfunctie (35 graden), omgeveer 20-30 minuten laten rijzen.

Bestuif je werkblad weer met bloem. Haal het deeg uit de kom, druk het plat en rol het met de deegroller uit tot een mooie ovale of rechthoekige vorm die op je bakplaat past. Als je het leuk vind kun je natuurlijk ook individuele rondjes of ovalen maken. Breng voorzichtig over naar de bakplaat.

Neem 2 vellen plasticfolie en leg deze overlappend op elkaar. Drup er wat olijfolie op en strijk deze uit met een kwastje of een keukenpapiertje. Deze doorzichtige lap gebruik je vervolgens om de focaccia in te stoppen als een baby. Vervolgens mag de focaccia nog eens rijzen, ongeveer 15 minuten.

Verwarm ondertussen de oven voor op 220 graden. Verwijder het plasticfolie en druk in het deeg met je vingertoppen kuiltjes in het deeg. Beleg met de tomaten, bestrooi met het zeezout en fijngehakte rozemarijn (denk ook aan verse salieblaadje, dunne uienringen, zongedroogde tomaat, olijvenplakjes). Verdeel wat goede olijfolie over de bovenkant. Bak de focaccia in 10 - 15 minuten gaar. Drup er daarna evt nog wat olijfolie overheen.

Eet het zo als tussendoortje, beleg bijvoorbeeld met pesto, tomaat en mozzarella of serveer bij de soep.

TIP! Gooi de zout niet zomaar op het gist. Gist is een levend organisme en zout dood de gist of verminderd de werking ervan als je het direct met elkaar in contact laat komen!

TIP! Ik tap mijn handwarme water gewoon uit de kraan. Ik meng het water uit de kraan terwijl het warm begint te worden in een maatbeker. Ik doe er veel meer in dan dat ik nodig heb en voeg warm en koud toe tot ik de juiste temperatuur heb (als je je hand erin steekt en het water zo'n beetje dezelfde temperatuur heeft als je huid). Daarna giet je het overtollige water weg.

TIP! Ik kan het niet vaak genoeg zeggen! Bewaar je tomaten NIET in de koelkast. Hierdoor verliezen de tomaten hun zoete smaak. Doe bijvoorbeeld zoals ik dat doe. Neem een mooie schaal voor in de keuken en bewaar hier je tomaten, uien, knoflook, maar bijvoorbeeld ook avocado, courgette en aubergine. Of bewaar ze gewoon in de fruitschaal.

TIP! Als je niet van het handwerk houd kun je dit ook in de keukenmachine of met de mixer maken. Gebruik kneedhaken en kneed dan niet te lang. Het deeg is klaar als het de neiging krijgt omhoog te kruipen aan de deeghaken.

TIP! Zet bijvoorbeeld een stoel bij je verwarming of oven en laat hier je deeg rijzen.

TIP! Niet in het bezit van een deegroller? Gebruik een wijnfles (vol of leeg) en bekleed deze met plasticfolie.

TIP! Voor de schiacciata: Maak het deeg exact zoals vemeldt in het foccacia-recept, maar sla de eerste deegronde over. Na het mixen, dus meteen uitrollen en dan het deeg uitgerold en wel ongeveer een half uur laten rijzen. Bestrijk vervolgens met olijfolie en bestrooi rijkelijk met zeezout. Bak vervolgens zoals de focaccia 10- 15 minuten in een oven van 220 graden.